Investigan un antiveneno para tratar picaduras de alacrán

 

Nos últimos anos, cada vez repórtanse máis casos de picaduras de alacranes. As provincias arxentinas con taxas máis elevadas de notificación de accidentes son Catamarca, Tucumán, Jujuy, Santiago do Estero e Córdoba.

En Córdoba, o problema non é exclusivo da Capital, senón que se estendeu a outras cidades como Cruz do Eixe, San Francisco, Balnearia, Jesús María e Río Cuarto, entre outras. En resposta a este problema, o Centro de Zoología Aplicada da UNC prové ao sistema nacional case a totalidade da materia prima que necesita o país para producir o antiveneno e tratar aos pacientes picados por alacranes.

Os investigadores do Centro teñen un acordo cos hospitais da provincia de Córdoba para recibir os alacranes que levan os pacientes e extraerlles o veneno que se utilizará para o desenvolvemento do antídoto.

Este procedemento ten dúas variantes. A primeira é que si o alacrán está morto, conxélallo. Tómase o segmento final da cola e sométello a un proceso de deshidratación (liofilizado). O povillo resultante envíase para a produción do antiveneno. Doutra banda, si o escorpión está vivo, consérvallo e periódicamente realízaselle unha extracción de veneno. Para iso, colócallo nun soporte especial e aplícaselle unha ínfima descarga eléctrica que contrae a glándula que segrega o veneno. Así se obtén unha pinga da ponzoña.

O material resultante, en ambos casos, é enviado ao Instituto Dr. Carlos Malbrán, en Bos Aires, onde llo emprega como materia prima para elaborar o antídoto.

Nos últimos anos, habemos provisto entre 600 e 700 escorpiones. Iso prácticamente soluciona toda a provisión de antiveneno que necesita o país?, comentou Gustavo Reati, investigador do Centro de Zoología Aplicada.

Das máis de 20 especies que viven na provincia de Córdoba, só unha invadiu a cidade capital: o Tityus Trivittatus.

O dato máis curioso é que poden reproducirse partogenéticamente, isto significa que a mesma femia pode producir células sexuais que non necesitan ser fecundadas. En condicións extremas, esta femia pode reproducirse sen a necesidade do macho.

A crenza de que sempre andan da pares é incorrecta. Son animais solitarios, pero si nunha vivenda atópase un exemplar é probable que haxa outros máis.

O veneno sérvelle como defensa e para obter o seu alimento (capta á súa presa cravándolle o aguijón que leva na punta da cola).

Na cidade, dado que se atopan mayormente nos desagües, non ten predadores naturais, como paxaros ou lagartijas.

Os alacranes están presentes en calquera tipo de vivenda: en barrios humildes, en countrys e en edificios en altura.

Tamén incide a idade do barrio. As casas vellas son máis proclives a ter maiores incidentes de escorpionismo polos sistemas de desagües rotos ou os pozos negros. Outra situación que favorece a aparición de alacranes son as grandes refacciones nas casas e os grandes movementos de terra adoitan ocasionar que aparezan en domicilios veciños. Este é un factor de dispersión.

De todos os xeitos, o escorpionismo non é exclusivo de Córdoba Capital, senón que se estendeu a moitas outras localidades como Cruz do Eixe, San Francisco, Balnearia, Jesús María e Río Cuarto, entre outras. As provincias con taxas máis elevadas de notificación de accidentes son Catamarca, Tucumán, Jujuy, Santiago do Estero e Córdoba.